Vak voor vak Amsterdam Centrum vergroenen
Rob van der Bijl (Favas.net), Amsterdam – sinds mei 2019
Een pragmatische aanpak voor de vergroening van onze steden, te beginnen bij het Stadsdeel Centrum van Amsterdam.
Aan het Stadsdeel Centrum in Amsterdam hebben we voorgesteld om een pragmatische pilot van de grond te tillen, waarmee stapsgewijs een groot oppervlakte van het stadscentrum kan worden vergroend door geleidelijk aan in elke buurt enkele parkeervakken om te bouwen tot ‘groenvak’. Het is nadrukkelijk de bedoeling dat buurtbewoners en lokale ondernemers bij deze pilot betrokken worden, bijvoorbeeld door zelf met voorstellen te komen of een groen vak te omarmen.
Favas.net roept bewoners en ondernemers in de stad op om hun te vergroenen parkeervakken aan te dragen. Stuur een foto en plaatsaanduiding (b.v. tegenoverliggend adres) van uw favoriete vak naar Favas.net, p/a robvanderbijl@gmail.com met vermelding van ‘Vergroening Amsterdam’.
Het project in een notendop
Vele steden kampen met een toenemende druk op de openbare ruimte. Amsterdam vormt hierop beslist geen uitzondering. Zakelijk verkeer, toeristen, fietsers, logistiek en vooral veel auto’s nemen stedelijke ruimte in. Tegelijkertijd is diezelfde ruimte ook nodig om het stedelijk klimaat te beheersen en te verbeteren. Meer groen is vereist om oververhitting tijdens hete zomers tegen te gaan. Groen is ook nodig om de lucht schoner te maken. Bovendien zal de komende jaren de stedelijke waterbergingscapaciteit (nodig na hevige regenbuien) aanzienlijk moet worden vergroot, want het gaat immers harder en meer regenen. De noodzaak om Amsterdam te vergroenen is daarom boven elke twijfel verheven, maar hóe dat moet gebeuren is allerminst een uitgemaakte zaak. Er kan niet makkelijk meer ruimte worden gecreëerd, alleen al omdat de stad verder gaat verdichten. Wat te doen?
Het grootste beslag op de openbare ruimte wordt gelegd door stilstaande en rijdende auto’s. In Amsterdam wordt maar liefst 51% van de wegruimte gebruikt door auto’s, terwijl de fietsers het moeten doen met een luttele 7% (bron: Samuel Nello-Deakin, Universiteit van Amsterdam). Wel raar als men bedenkt dat fietsers een aandeel van minimaal 27% in alle ritten in de stad hebben. Overigens is dit niet uniek voor Amsterdam, veel andere steden worstelen met dit probleem, bijvoorbeeld Berlijn waar auto’s 58% van de wegruimte claimen. Er valt veel voor te zeggen deze scheef gegroeide verhouding recht te trekken en de vrij gespeelde ruimte deels te benutten voor vergroening van de stad. Merk trouwens op dat de voorgestane elektrificatie van het stedelijk autopark voor de hier aangesneden kwestie dus helemaal niet relevant is. Of een auto elektrisch wordt aangedreven, maakt voor het ruimtebeslag niets uit.
De uitvoerbaarheid van het project
Met ons vergroeningsvoorstel is het mogelijk om op pragmatische wijze, stapsgewijs een groot deel van de stad aan te pakken. De uitvoerbaarheid van de pilot voor de vergroening van Stadsdeel Centrum is reeds in voorbereiding. Zo werkt Favas.net al aan een eerste schets waarop in samenspraak met bewoners en ondernemers de geleidelijke transformatie van parkeren naar groen kan worden gebaseerd. Bovendien zijn op basis van eerdere projecten van Favas.net gereedschappen in ontwikkeling, zoals een staalkaart van beschikbaar groen (van diverse tuinders), een protocolgids voor co-creatie (voor bewoners en ondernemer) en een catalogus van bouwmaterialen (van diverse fabrikanten).
Achtergrond van het project
Nu al werkt Favas.net verder aan het voorstel. De beoogde uitwerking zal uiteindelijk ook betrekking hebben op andere stadsdelen van Amsterdam, en op andere steden. Het project ‘Stedelijke Vergroening’ is geïnspireerd op ons onderzoek naar Leefstraten in Gent. Zie ook ons artikel in Gent Cement.
Lees ook over de werkwijze van Favas.net.
Samenvatting van het project
De noodzaak om onze steden te vergroenen is boven elke twijfel verheven, maar hóe dat moet gebeuren is allerminst een uitgemaakte zaak. Maar Favas.net heeft een plan voorgesteld aan het Stadsdeel Centrum, die momenteel de haalbaarheid ervan onderzoekt. Zie het voorstel hier: https://centrumbegroot.amsterdam.nl/plan/103
Aan het Stadsdeel Centrum in Amsterdam heeft Favas.net (Rob van der Bijl) voorgesteld om een pragmatische pilot van de grond te tillen. Met deze pilot wordt beoogd stapsgewijs een groot oppervlakte van het stadscentrum te vergroenen door geleidelijk aan in elke buurt enkele parkeervakken om te bouwen tot ‘groenvak’. Het is nadrukkelijk de bedoeling dat buurtbewoners en lokale ondernemers bij deze pilot betrokken worden, bijvoorbeeld doorzelf met voorstellen te komen of een groen vak te omarmen. Bijkomend voordeel is dat het onevenredig ruimtebeslag van auto’s op de openbare ruimte zo op den duur wordt verminderd.
Update door Favas.net: juni 2019
De deelgemeente heeft de haalbaarheid van ons voorstel onderzocht en stelt dat het plan van Favas.net niet kan worden uitgevoerd, omdat in het lopende gemeentelijke project ‘Amsterdam Autoluw’ al wordt gewerkt aan het opheffen van parkeerplaatsen om ruimte te maken voor voetgangers, fietsers, spelende kinderen en groen. Ze schrijven: “De eerste 1.000 parkeerplekken worden al in 2019 opgeheven, als onderdeel van de grotere ambitie om tot 2025 7.000 tot 10.000 parkeerplekken weg te halen. Het is niet realistisch om naast de uitvoering van het gemeentelijk plan, een ander project te starten waarbij ook parkeervakken worden opgeheven voor groen.”
Dat is jammer want Favas.net zag het voorgestelde plan als aanvulling – door en voor bewoners en ondernemers – op projecten als ‘Amsterdam Autoluw’. Vergroening en autoluw maken vereisen ons inziens sterke betrokkenheid van de ‘grass roots’. Het gaan niet alleen om doelmatige stedenbouw, maar ook om effectieve ’empowerment’. Daarom blijven we bewoners en ondernemers in de stad oproepen om hun te vergroenen parkeervakken aan te dragen. Stuur een foto en plaatsaanduiding (b.v. tegenoverliggend adres) van uw favoriete vak naar Favas.net, p/a robvanderbijl@gmail.com met vermelding van ‘Vergroening Amsterdam’.